دستگاه دیپلماسی در ساحت حاکمیتی جمهوری اسلامی ایران در 30 سال گذشته با آمد و رفت دولتها برخی تغییرات شکلی را به خود دیده است. حتی در مقاطعی و در ادوار مختلف از بدنه کارشناسی و دیپلماتهای گردآمده در این دستگاه از سوی برخی با نامهایی همچون باند رستمآبادیها، نیویورکیها، هندیها و ... نام برده شده است اما مسیر نظام در سیاستخارجی هیچگاه از ریل خارج نشده، چرا که سیاستخارجی جمهوری اسلامی ایران به آرمانها و اصول اساسی سیاستخارجی امامخمینی (ره) بازمیگردد و برخلاف سیاست داخلی، سیاست خارجی ایران مانند اغلب کشورهای جهان از کمترین ضریب تغییر برخوردار است.
به گزارش ایسنا، سایت امید هستهای در مطلبی با این مقدمه نوشت: چنین رویکردی معمولا باعث تغییر عمده در سیاستهای کلی، خط مشی و رفتار دستگاه دیپلماسی نمیشود چراکه اساسا بحث سیاست خارجی در همه دنیا مربوط به حوزه منافع ملی و سیاستهای کلان است و معمولا با تغییر دولتها دچار کمترین تغییرات میشود. در جمهوری اسلامی ایران نیز چنین است و سه اصل عزت، حکمت و مصلحت به عنوان چارچوب کلی سیاست خارجی، در همه دولتها تعیینکننده روشها و منشها بوده است.
تیم وزارت خارجه که پیشبرنده اهداف سیاستخارجی نظام در همه این سالها بوده در کلیت رفتارها و اقدامات خود - مادامی که به بدنه کارشناسی او احترام گذاشتهاند - خط و مسیر نامتعادلی را طی نکرده و انتقاداتی که به رفتارهای دیپلماتیک وارد شده بیشتر متوجه نحوه اجرا و مدل پیشبرد تاکتیکهای دیپلماتیک بوده است.
با نگاهی به این مسیر بود که وقتی دولت یازدهم بر سرکار آمد شاید برخی تصور میکردند با توجه به سابقه حضور رئیسجمهور در شورای عالیامنیت ملی، وزارتخارجه رنگ و بوی امنیتی بگیرد و برخی نیز فریاد سر دادند که باند اصلاحطلبان در دستگاه دیپلماسی همهکاره میشوند و ساختار پژوهشی و دیپلماتیک وزارت خارجه به دست اصلاحطلبان میافتد.
اما تیم ظریف - عراقچی که مذاکرات مهم ایران با شش کشور غربی را دنبال میکند، مجموعهای را تشکیل داد که هضم و درک آن برای بسیاری سخت بود. از یکسو ظریف یک دیپلمات کارکشته بوده که نمیتوانستند او را به جریان خاص سیاسی وابسته کنند و از سوی دیگر عباس عراقچی که در هرم قدرت دستگاه دیپلماسی قرار دارد، معتمد جریان اصولگرایی در دستگاه دیپلماسی است و حضور و تایید رفتار دولت در حوزه سیاستخارجی توسط او عملا فضای مناسب برای حمله به دولت را از برخی تندروها میگیرد. به همین دلیل به نظر میرسد چندی است پروژه حذف عراقچی توسط دو جریان افراطی با نگاه صرف سیاسی کلید خورده است.